Łódź to obecnie trzecie największe miasto w Polsce liczące sobie 687 tysięcy mieszkańców pod tym względem przegrywające tylko i wyłącznie z Warszawą oraz Krakowem. Jest to stolica województwa łódzkiego i jeden z największych ośrodków akademickich w Polsce – uczy się tam 120 tysięcy studentów na sześciu uczelniach państwowych i wielu innych prywatnych.
Łódź nie należy do miast o długiej historii – miejscowość jeszcze na początku XIX wieku liczyła sobie około tysiąca mieszkańców, więc mimo praw miejskich nadanych już przez Władysława Jagiełłę ciężko było określić miejsce prężnym ośrodkiem. Sytuacje zmieniło dopiero zorganizowanie w Łodzi potężnego centrów przemysłowego przez zaborcze władze rosyjskie. Za tego typu inwestycją przemawiały takie argumenty jak państwowa ziemia w tym rejonie, którą można by rozdać przyszłym osadnikom. Łódź przeznaczono głównie jako centrum przemysłu lnianego oraz włókienniczego.
Jeszcze w 1827 roku mieszkało tam niecałe tysiąc mieszkańców. W wyniku powstania nowych fabryk oraz zaprojektowania całego układu urbanistycznego w duchu XIX wieku, na ziemie te zaczęli masowo przybywać kolejni mieszkańcy. W 1865 roku Łódź liczyła sobie już 40 tysięcy mieszkańców, w 1900 roku 300 tysięcy, natomiast w przeddzień wybuchu pierwszej wojny światowej w 1914 roku aż pół miliona. Właśnie w XIX wieku powstało większość reprezentatywnych kamieniczek dzisiejszej Łodzi i zdecydowana większość jej dzisiejszej zabudowy.
W okresie dwudziestolecia międzywojennego Łódź pierwszy raz stała się miastem wojewódzkim. Charakteryzowała się ona wówczas bardzo zróżnicowanym składem etnicznym – aż 30% mieszkańców miasta było Żydami, a 9% Niemcami. Udało się jednak zorganizować w typowo fabrycznym mieście wiele szkół podstawowych i obiektów kulturalnych. Po II wojnie światowej, Łódź nadal rozwijała się jako centrum polskiego przemysłu, znajdowało się tam bardzo wiele przedsiębiorstw należących do państwa.
Sytuacja miasta pogorszyła się po transformacji ustrojowej, kiedy część spółek państwowych zaczęło upadać, a co za tym idzie wiele mieszkańców Łodzi straciła pracę. W 1988 roku mieszkało tam ponad 850 tysięcy mieszkańców, natomiast obecnie liczba ta jest zdecydowanie mniejsza i wynosi 697 tysięcy. Na taki stan rzeczy wpływ ma ujemne saldo migracji oraz przyrost naturalny.
Najbardziej reprezentatywną częścią Łodzi jest jeden z największych europejskich deptaków – ulica Piotrkowska wokół, której oscyluje życie miasta. Znajduje się tam wiele ciekawych sklepów i lokalów gastronomicznych. Renomę ma także Manufaktura, która jest częstym miejscem spotkań Łodzian oraz turystów chcących zwiedzić dokładnie to miasto. W obliczu ostatniego zainteresowania estetyką miasta dużo pracuje się nad poprawą wyglądu i rewitalizacją lub adaptacją do nowych zadań starych i niszczejących budynków po fabrykach.
Samorząd bacznie pracuje nad tym, aby przywrócić Łodzi miano miejsca dobrego do życia, które będzie przyciągać młodych inwestorów oraz studentów z całej Polski. Oczywiście zadanie to jest to o tyle trudne, że Warszawa, czyli wiodący ośrodek polskiego biznesu i kultury oddalony jest o zaledwie sto kilometrów. Powoduje to naturalne bariery w rozwoju Łodzi, aczkolwiek ostatnie inwestycje pokazują, że miasto zmienia się na lepsze.
Jeżeli chodzi o studia – Łódź posiada Uniwersytet Łódzki, który kształci ponad 30 tysięcy studentów, więc jest jedną z największych i najbardziej prestiżowych szkół wyższych w Polsce. Renomę zawdzięcza wysokim wynikom naukowym, a także ostatnim inwestycjom. Sztandarowym projektem ostatnich lat była budowa nowego budynku Wydziału Prawa i Administracji – powstał nowoczesny kompleks w kształcie paragrafu, który szybko stał się wizytówką rozwijającej się uczelni i tętniącego życiem europejskiego miasta.
17 tysięcy studentów zdobywa natomiast wykształcenie na Politechnice Łódzkiej, w której realizować się mają szansę wybitni młodzi pasjonaci nauk ścisłych. Liczne fabryki i obiekty przemysłowe sprzyjają prowadzeniu badań, a także powodują, że rośnie liczba wykształconych osób ze sporą wiedzą techniczną, która przyda się do modernizacji łódzkiej gospodarki.
Pewnym ewenementem na tle całego kraju jest natomiast Państwowa Wyższa Szkoła Filmowa, Telewizyjna i Teatralna im. Leona Schillera, która nawiązuje do bogatych tradycji miasta w związku z tą dziedziną kultury. Kształci się tam obecnie około tysiąca studentów. Podobna ich liczba uczęszcza na zajęcia do Akademii Sztuk Pięknych im. Władysława Strzemińskiego. Wymieniając łódzkie uczelnie nie można zapomnieć również o Uniwersytecie Medycznym.
